Bunu okuyacağıma oturur ders çalışırım "Hayat boş, pompala coş." tarzında felsefelerle gelirsen hepimiz için daha kolay olur
"Anlığımız boş bir yapraktır. Bu yaprak doğanın izlenimleriyle dolar. Bu izlenimler anlığımızda, öznel kavramlar haline gelirler. Bilgi böylelikle özdeksel cisimlerden gelir."
Antik çağın özdekçi doğa öğretisidir. Özdekçi ve panteist bir öğretidir. "İyi yaşamak doğru düşünmekle mümkündür ve felsefe doğru düşünmeyi öğreten bir yaşama bilimidir" diyen Kıbrıslı Zenon önde gelen temsilcilerindendir.
İyi yaşamak amaçtır. İyi yaşamak titizlikle sınırlandırılmış bir töreyle olanaklıdır. Bu töre için tek ölçüt; doğadır. Öyleyse doğaya karşı koyulmamalı ve ona uyumlu bir yaşam sürülmelidir. Bilge insan doğa gibi duyumsamaz olmalıdır. Duyumsamazlık, duygulanımlara kapılmamak, her türlü haz ve acıya karşı tepkisiz olmaktır!
Kendi içindeki tutarsızlık hemen göze çarpar, bu tutumun. Haz ve acı zaten doğaldır. Hemen her hayvan -ki kesinlikle doğa alanına aittir tüm hayvanlar- haz duyar ve acı çeker. Bunlardan vazgeçmek doğaldan uzaklaşmaktır.
"Anlığımız boş bir yapraktır. Bu yaprak doğanın izlenimleriyle dolar. Bu izlenimler anlığımızda, öznel kavramlar haline gelirler. Bilgi böylelikle özdeksel cisimlerden gelir."
Yıllar sonra görgücüler tarafından ortaya atılacak "tabula rasa" düşüncesinin ilk izleri görülür bu bölümlerde. Bilgimizin cisimlerden geldiğini savunmak! Kuvvet düşüncesi hangi cisimden geliyor? Biz kuvveti, iki cisim arasındaki ilişkiden soyutluyoruz. Kavramlar insan usunda, onları cisimlerde aramak boşuna bir körlük.
"Evrende cisimlerden başka gerçekten varolan hiçbir şey yoktur."
Kıbrıslı Zenon, burada da materyalist bir çizgiye geliyor oturuyor. Aşk yok mu, sanat yok mu, inanç yok mu? Gerçekten…
"Doğru ya da iyi, cisimsiz olan ve gerçekte varolmayan bir addan ibarettir."
Anlak(zekâ) yok demektir bu halde. Sadece bir ad!
"Doğaya uygun davranmak, usa uygun davranmaktır, dolayısıyla insanın kendi kendine uygunluğu demektir."
Biraz önce gerçekliği sadece cisimsel olana bağlayan Zenon şimdi ölçüt olarak usu önümüze getiriyor. Zaten us bir addan ibarettir demiyor muydu az önce. Çelişkisi o kadar net ki, intihar etmeden önce keşke biraz daha düşünmeye vakti olsaydı.
Stoacılık halka inmemekle beraber, okur yazar kesimleri geniş şekilde etkilemiş bir dindir. Dinsel kuralları, ritüelleri, din adamları vardır. İnananları uzun sakal bırakır, uzun mantolar giyerlerdi. Acaba saçları da uzun muydu?
"Doğanın verdiği her türlü acılara, hastalıklara sabırla katlanman gerekir. Doğadan gelen her şeye boyun eğmeli, insandan gelen her şeye direnmelidir. İnsanları birbirinden ayırmış olan insansal ölçüler, doğal ölçü karşısında silinip gider. Bilgelik bizim olanı ve olmayanı bilmek ve ona göre davranmaktır."
Stoacılık antikçağın halk inançlarını, tüm doğayı tanrı sayarak, böylelikle Olimpos tanrılarını da içine alacak şekilde algılayarak sürdürmüşlerdir. Hıristiyanlıkla geçindikleri söylenemez. Ama Hıristiyanlıkla savaşmış başka her din gibi, onu çok etkilemiştir. Hıristiyanlığın da böyle, mücadele ettiği her dini, kendi içine katıp yoluna devam etme gibi ilginç bir tutumu vardır. Us atölyesi içinde halen devam eden dinler tarihi çalışmamız, bunun örneklerinin her geçen gün arttığı bir arşivle yüklü.
Son olarak, zamanla bütün dünyayı saran, dünya vatandaşlığı sosyal idealinin de stoacılığa ait olduğunu belirteyim. Bugün her ne kadar ulusçu akımlar dirense de, kaçınılmaz olarak yaklaşan bir idea olmuştur, stoacıların özlemi
SeReN is offline
Digg this Post!Add Post to del.icio.usBookmark Post in TechnoratiFurl this Post!Share on Facebook
Eski 11-06-2007, 02:00 PM #2 (permalink)
Heval
Giriş Tarihi: Feb 2006
Konum: Rıha
Yaş: 29
Mesaj: 7,430
Üye No: 158
Cinsiyeti : Bay
İtibar Gücü: 24242
Rep Puanı : 2422752
Rep Derecesi
Heval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond reputeHeval has a reputation beyond repute
Varsayılan
pek eleştiri gormedim genelde tanımlama yapılmış paylaşımın için spas hevale