schopenhauer

Schopenhauer felsefesi, hem Kant idealizmine hem de Hint filozoflarına
dayanır. Bütün doktrinini, özneyi de nesneyi de kapsayan
tasavvur (vorstellung) ve irade gücü kavramı üstüne kurar.
Dünya bir tasavvurdur, yani o akılda tasavvur edildiğinden başka
bir şekilde düşünülemez (idealizm). Schopenhauer, bu fenomenler
dünyasının dayanağına, "irade" (istenç) adını verir ve her kuvveti
bir irade olarak görür (iradecilik). Bu irade varlıklarda, yaşama
isteği veya yok etme sebeplerine karşı direnme ve onlara hâkim
olma eğilimi olarak belirir. Zekâ bile yaşama isteğinin hizmetindedir;
bununla birlikte, insan, her yaşantıda ve çabada kötülük ve
acının bulunduğunu anlayınca, yaşama isteğinden kendini gene
zekâ yoluyla kurtarabilecektir. Bu, hayat şartlarının karamsar bir
analizidir ve Schopenhauer, kendisine ün sağlayan keskin zekâsını
ve acı söz söyleme sanatını bu konuda ortaya koymuştur. Ona
göre, inkâr eden cinsel perhiz, tutkularla isteklerin gürültülü çağlayanını
kurutan çilecilik yoluyla yapılmalıdır. Schopenhauer'in ahlakı,
insanların özdeşliğinden ileri geien acıma duygusuna dayanır.